96a. Samengesteld blog 91+96

Vooruit, toch maar gedaan: voor de (taal)liefhebbers:
Hierbij de blogs nrs. 91 en 96 gecombineerd:
------------------------------------------------------------------
Toelichting:
Niet vergelijkbaar met welke taal en/of dialect ook. Een probeersel. Nee, ik had geen drank op tijdens het schrijven en er zit geen steekje bij me los! Lees hier de oorspronkelijke ludieke versie, die ik het eerste 'verzon' en schreef:
91. Taalkronkels: Spultje swaffelen
Een paar dagen later schreef ik de wat meer 'literaire'en begrijpelijker versie:
96. Een bijzondere spelletjesavond

Als je ze allebei al gelezen hebt, kun je deze samengestelde wellicht overslaan, maar nu wordt het verband wel duidelijk (hoop ik).

------------------------------------------------------------------
Taalkronkels
Gewunna kieka uv jo t begriepa...
Litaratora afcorda. nietus vulweerdigo. punta uuts.

------------------------------------------------------------------
Taalkronkels
Gewoon kijken of je het begrijpt
Afgekeurd als literatuur. Niet volwaardig. Punt uit.

------------------------------------------------------------------
Afton wieffie.
Dree patoeba's graag met majojo. Ick stunda bie de grote patoeba-krama van Dielus. De man, Dielus, kiek me ono en vrugge meteen: Heb je vuldoend swiffels? Het is viera swiffels viftig.
Nee, tuj toge mar viera patoeba's ennuh dut okka mar viera frikads ansvuld.

------------------------------------------------------------------
'Goeieavond wijffie'
Pauline stond bij de grote snackkraam van Dielus. De kraam stond wijd en zijd bekend en strategisch op de hoek van de Marktstraat en de Keizer Napoleonlaan. Iedere vrijdag en zaterdag was hij daar te vinden. Net schuin onder de luifel van warenhuis Vendos. Het was regenachtig, de lucht zag grauw en het leek of een onweersbui elk moment kon losbarsten. Ze sloot zich aan achter in de rij. Toen ze aan de beurt was, knikte Dielus, die zo'n beetje vastgeroest leek in zijn verkoopkraam, haar vriendelijk toe. Goeienavond wijfie, wat mag het zijn? Dielus nam nooit een blad voor zn mond. Alle meiden noemde hij steevast 'wijffie' of mevrouw, al naar gelang zijn stemming. De oudere dames sprak hij doorgaans aan met 'madame' en tegen de mannen was het bij iedereen 'joh'. De vaste klanten wisten dat en stoorden zich er niet aan. Toevallige passanten of individuele nieuwe klanten, keken er soms gek van op. Dielus maakte van zijn hart geen moordkuil. Als iets 'm niet zinde, gaf hij meteen zijn eigen onverbloemde commentaar.

Drie patat graag met mayonaise. Heb je voldoende kleingeld bij je?, vroeg hij, want ik ben bijna door mn muntgeld heen en wat muntstukken kan ik best wel gebruiken. Ja, typisch Dielus weer. Hij was door het wisselgeld heen in zijn kassalade en dat zei hij ook maar direct. Het is vier euro vijftig bij elkaar. Als je kunt passen, zou dat geweldig zijn. Opeens bedacht Pauline zich. Nee, maak er toch maar vier patat van en doe er ook maar vier frikadellen bij, want we hebben straks denk ik wel trek.
------------------------------------------------------------------
O, des ochte sebtig den.
Det endert, zee ick.
Ick paste mijn tassa en kiekelde in mijn portolabia.
Nou durre zat niet viela in, maar met enig gedabbel, kon ick met moeite ochte en een halve swiffel bie alkora rapelen. In un vekske zet nogge en twansigge.
------------------------------------------------------------------
O, dat verandert de zaak, zei Dielus. 'Even rekenen, dan wordt het acht zeventig bij elkaar'. Pauline keek in haar handtas, viste haar portemonnee tevoorschijn en grabbelde wat muntgeld bijeen. Nou, er zit niet veel meer in, constateerde ze en met moeite kon ze acht vijftig bij elkaar graaien. In het zijvakje vond ze nog een muntstuk van twintig cent.
------------------------------------------------------------------
De vrundelijk man stond bekendigst om zijn grappigo uutspriek. Zien muje, neej olda wief, deja ulla var in zastigo wera, holpe him in dee patoeba-krama. Zie pukte de bastellingo bie in un sukske. Un bruna papiero sukske. Det inpak dee ze al joorskes. Zibs joor.
------------------------------------------------------------------
De vriendelijke en goedlachse man stond bekend om zijn grappige uitspraken. De regering is weer met zware kogels aan het stoten, zei ie dan, als er weer en dubieus wetsvoorstel werd gelanceeerd. Of: Ze kunnen hier bij mij in het vet hun rapen wel gaar krijgen' In de buurt van de snackkraam heerste gewoonlijk een gemoedelijke sfeer. Dat kwam ook omdat de moeder van Dielus, die al ver in de zestig was, op een vastberaden wijze meehielp in de mobiele kraam. Het was meestal Dielus die de bestellingen opnam, de patat in de bak met vet liet glijden en afrekende met de klanten. Zijn moeder verrichtte de hand- en spandiensten. Ze was bijna onmisbaar, want met vaardige hand pakte ze de bestellingen in. Meestal in papieren zakken, zonder enige reclame-opdruk. Er hing een stapeltje van die bruine papieren zakken aan een touwtje achter de toonbank. Als de bestelling heel veel was, dan waren er nog de uitvouwbare kartonnen dozen. Dat inpakken deed ze overigens al jaren. Zeven jaar als ik me niet vergis.
------------------------------------------------------------------
Iena prucht menska, dee muje von Dielus. Vrundlik.

------------------------------------------------------------------
Een prachtmens was het, Dina, de moeder van Dielus. Altijd vriendelijk en ze glimlachte bescheiden. Verscheen Dielus met zijn kraam op vrijdag en zaterdag in de stad, dan kwam altijd zijn moeder mee. Na het overlijden van Koos, haar man, waarmee ze samen vlak na de oorlog met de snacktent was begonnen, had ze de hele handel overgedaan aan Dielus. Die hielp als kleine jongen ook al mee en hij was als het ware ín het 'vak' opgegroeid. Hoewel, vak, het was een vrij beroep en alleen een handelsvergunning, was het enige dat Dielus bezat. Verder betaalde hij gewoon het marktgeld voor zijn vaste staanplaats.

------------------------------------------------------------------
Dielus slisselde een bietje, voorala bij de lettra ezze. De klunde, veurala de veste, vint det wolla grippigo. Zee must altid locht drum.
------------------------------------------------------------------
Omdat Dielus een beestje sliste, schoten de mensen soms in de lach. Vooorals de letter s liet hij nogal lang doorklinken. Het sudderde haast net zoals het frituurvet in de bak achter hem. De vaste klanten staken er altijd een beetje de draak mee. Ze vonden het wel grappig en bestelden soms bij wijze van joke: zesensestig flensssjes voor de zes meissies, joh
Nee, twee patat met ketchup, volgde er dan bijvoorbeeld vlug achteraan. Ze lachten spontaan, als Dielus dan zei: 'Je ken wel sesensestig slappe sesambroodjes krijgen, maar dat is dan zestig swiffels.

'Swiffels', zei Dielus altijd als hij het over muntgeld had. Niemand die begreep waar het vandaan kwam, net als zijn roepnaam, maar het gebaar met zijn schuivende duim en wijsvinger erbij, sprak boekdelen. Betalen moet je. Volgens een paar klanten kwam de naam van Dielus van een samentrekking van de voornamen van zijn Pa en Ma: Dina en Kobus, Diekus, later verbasterd tot Dielus. Echter, niemand die het echt wist. Het maakte ook niet uit. Dielus verkocht heerlijke patat, de beste uit de omgeving. Daarom kwamen de klanten graag en stond het meestal tegen etenstijd volgepakt met hongerige klanten bij de snackkraam.
------------------------------------------------------------------
'Dankja wol mevrou, eh wieffie' zeej en hie pekte de swiffels ana en stuptan ze in ziena kassoba.
Het izze slechto wera niet?
Hee kiek naar de lofta die er dreigond uutzee. Zwurt wolks.
Nee it is neut besta, antwoordde ick matan, miskan regana. viela regana.
Vanaaf blief ick lekka bienu. We geje swaffelen**.

------------------------------------------------------------------
Dankjewel mevrouw, ik bedoel wijffie, zei Dielus, terwijl hij met zij linkerhand het kleingeld aanpakte en in zijn kassalade stopte. Het is slecht weer, niet, ,merkte hij op. Hij keek naar de grauwe lucht en fronste zijn wenkbrauwen. Nou mensen het ziet er dreigend uit, ging hij verder, net zo zwart als vierhonderd meter onder de grond bij Kerkrade. Straks komt het zwarte gruis allemaal naar beneden, waarschuwde hij onheilspellend en het leek wel of hij tot de verbeelding sprak. Kijk eens wat een zwarte wolken. Dat wordt één en al narigheid. 'Ja, inderdaad, het ziet er niet best uit en het gaat misschien wel regenen, antwoordde Pauline. Maar je moet niet overdrijven Dielus, misschien valt het allemaal nog mee. vanavond blijf ik daarom maar lekker binnen. ik heb een paar vrienden uitgenodigd. Twee jongens waar we veel mee optrekken en mijn vriendin Desirée. We gaan gezellig een speletje spelen met zn vieren, misschien wel swaffelen.

------------------------------------------------------------------
Swaffelen? vrug tie.
Joh, daas een neue gezalshepsspulst voor volwesten. Zulf bedagget.
Wo doenus it metta vierie. Meer veur geina.
Izze dat leka?
O, iela leka, brulla lacha hahaha, antworda ick en ick zee oka:
Nie, je mut met zaan alla um ut hurdest swaffelen mitte jo judocus, opgrult krnata. almal iene. Zunder dobbelst, dest leka.
Da best wiena en de wie-en mag de vulgt ez erta begun. Its iegluk begon unds stoedats, veur mansk, mar we spulst meta twa meids en twa jongst.

------------------------------------------------------------------
Swaffelen? vroeg Dielus. Wat is dat nou weer?. Daar heb ik nog nooit van gehoord. Wel Mens-erger-je niet en ganzebord, maar swaffelen?
Nou, dat is eigenlijk een gezelschapsspel voor volwasenen. We hebben het zelf bedacht. Een soort eigentijdse versie van strippoker. Het is meer voor de gein, maar we lachen ons soms een deuk. Is dat leuk dan, dat swaffelen, vroeg Dielus. Pauline keek nog eens opzij naar twee oudere dames, die rustig stonden te wachten op hun bestelling en zei: 'Tja misschien een beetje gek om uit te leggen hier aan de kraam, maar het is een studentenspel. Oorspronkelijk bedacht door een paar
jongeren. Op een zuipvakantie in Blanes heeft een groep jongeren het swaffelen, dat overigens al in de middeleeuwen schijnt te hebben bestaan, herontdekt. Het is een soort erotische uiting van mannelijke studenten. De swaffelaar moet in het bezit zijn van een zogenaamde topzware penis.
Ze kleedden zich namelijk uit en lopen in hun blote niksie en proberen met hun penis
te zwaaien. Ze nemen dan het te beswaffelen object, bij voorkeur een vrouwenbil of been en slaan daar licht kletsend tegenaan.
Penis? Eén van de oudere dames, die met de beige jas, schudde verontwaardigd haar hoofd en bijna van schrik liet ze haar boodschappentas los. Wat zeg je daar? Een soort naaktloperij, een orgie? Waar is de jeugd van tegenwoordig nou allemaal weer mee bezig. Foei!Ze riep wel vier keer foei, keek met doordringende ogen naar Pauline en schudde ter protest nogmaals afkeurend haar hoofd. 'Lena hoor je dat, zei ze tegen de vrouw naast haar. Dit is een zeer vulgair gedoe', daar willen wij niets, maar dan ook niets mee te maken hebben. Ongelofelijk. Oei oei. 'Ja het is ontzettend leuk hoor', zei Pauline, alleen wij doen het niet zo op die manier hoor. Ben je gek. Ik ga niet in mijn blootje door het huis huppelen. Nee, wij doen het wat zedelijker. Wij spelen het met een opgerolde krant of tijdschrift. Ieder krijgt er één. Je kunt het met of zonder dobbelstenen spelen, maar wij doen het met een ceedeetje. 't is eigenlijk een spel voor mannen, maar we zijn met twee meiden en twee jongens en de beste wint. Degene die een ronde gewonnen heeft, mag als eerste weer beginnen en de muziek aanzetten.
Als de muziek stopt, moet je zo snel als het kan, op tafel meppen.
Wie het laast is, heeft verloren. Die moet dan een kledingstuk uittrekken, een schoen, een sok of een blousje. Maar we gaan niet verder dan ons slipje hoor. Die houden we netjes aan.

------------------------------------------------------------------
Jou kin okko met swiffels spielsen, marre den likt up gokkamar.
Gokkamar? der dukke nie ono. Des fanatoko.
mor judocus, Wes da? vrugge.
Na, det goa ick nete utlaggen heur. Voor elcka undst. Dett mu'j zelf mur utzooken.
tizze nog ale grapst vor somst hee. Popula unds stoedats, jung mensk, zegs. Dezz kin ick neu an krama uutlegsta. Moj gewonst kar uut probst.

------------------------------------------------------------------
Je kunt zelfs om geld spelen, maar dan gaat het een beetje op gokken lijken. Dan wordt het misschien te fanatiek. Studenten hebben toch al niet veel geld.
Dielus stond vol verbazing te luisteren en de beide dametjes stonden nog steeds vol ontzetting en afkeurend met hun hoofd te schudden.

Maar een judocus, wat is dat eigenlijk, vroeg Dielus.
Dat ga ik niet uitleggen hoor, dat moet je zelf maar gaan uitzoeken. Ik kan niet alles hier aan de kraam uitleggen.
Of eigenlijk weet je het al, want ik heb het net verteld.
En als je het een keer wilt spelen, nou dan moet je ook maar eens kijken. Het is populair onder studenten, maar wij spelen onze eigen versie. Wij proberen het vanavond gewoon met die frikadellen. En daarna eten we ze op, hahaha.

------------------------------------------------------------------
Na het biste he, wieffie
Hie keka snellus umme en grinkte
Ja doega!

ick pokte snella de viera patoeba's mette.
Ze were nog werrum en ick wolde snell thusse weze. Ick heda oka toevul nog drinksje flass mee bee supra makara.

------------------------------------------------------------------
Terwijl de beide oudere dames aan de kraam bijna rood aangelopen van schrik nog stonden te bekomen, zei Driekus: Hier pak aan, je bestelling. Hij keek nog even snel en grinnikte.
Ja tot ziens hè, zei Pauline. Ze pakte snel haar patat en frikadellen mee. Ze wilde op tijd thuis zijn. Alles was nog warm en Desirée, Frits en Henk-Jan stonden vast al te wachten. 'Toevallig heb ik nog wat flesjes drinken bij de supermarkt meegenomen', dacht Pauline, dus 'we kunnen het wel redden vanavond.

------------------------------------------------------------------
ieta smuk, zee ie nog, die mala Dielus.
Metan stiptada ika upp mie fetsie en gava veurt. O, gelak, mie hoesa was wera bien in 't zach. Ick solle bis een fien ava hebban, ducht ick nugge.

------------------------------------------------------------------
Eet smakelijk zei ie nog, die malle Dielus. En veel plezier dan maar met het swaffelen' Meteen stapte Pauline op haar fiets en zette de vaart erin.
Wat een geluk, haar huis was bijna in het zicht. Wat zullen we een leuke avond met veel lol hebben, dacht ze nog.
------------------------------------------------------------------
lacha, luchuh, hihihi
De gruta van Pulos.
------------------------------------------------------------------
Nou Dielus en die mensen bij de snacktent zullen wel denken...
Ze lachte in zichzelf.

De groetjes van Pauline.
------------------------------------------------------------------



© Matti, 4 juni 2008
Fictie, n.a.v. het woord 'swaffelen'
Nee, er zit geen steekje bij mij los.
Probeersel met nieuwe woorden: 'taalkronkel'
Het zijn echt 'kronkels', daarom heet 't ook zo.
Reacties op mijn blogs stel ik altijd op prijs.
Meer blogs lezen? Overzicht.




Bron 1: To swaffel or not to swaffel
Brono/idea 2: Diccionari de neologismes en:
Bron 3: nu.nl, artikel over Swaffelen.
**Het begrip 'swaffelen' is afkomstig van een 'van oorsprong' studentikoos, onzedelijk gedrag (door mannen); in mijn blog heb ik dat omgebogen tot een leuk gezelschapsspelletje voor thuis, voor mannen en vrouwen, met een 'swaffel' in de vorm van een opgerolde krant/tijdschrift. Daarbij beweeg je met souplesse allemaal rond de tafel, met je swaffel in je hand. Als de muziek, die ondertussen wordt gedraaid, abrupt stopt, trachten de deelnemers als eerste hun 'swaffel' op de tafel in het midden te meppen. Wie het laatst swaffelt (nr. 4) heeft verloren en verliest een punt. Geen ordinaire of onzedelijke vertoningen!