Lees hier de ludieke versie:
91. Taalkronkels: Spultje swaffelen
'Goeieavond wijffie'
Pauline stond bij de grote snackkraam van Dielus. De kraam stond wijd en
zijd bekend en strategisch op de hoek van de Marktstraat en de Keizer
Napoleonlaan. Iedere vrijdag en zaterdag was hij daar te vinden. Net
schuin onder de luifel van warenhuis Vendos. Het was regenachtig, de
lucht zag grauw en het leek of een onweersbui elk moment kon losbarsten.
Ze sloot zich aan achter in de rij. Toen ze aan de beurt was, knikte
Dielus, die zo'n beetje vastgeroest leek in zijn verkoopkraam, haar
vriendelijk toe. Goeienavond wijfie, wat mag het zijn? Driekus nam nooit
een blad voor zn mond. Alle meiden noemde hij steevast 'wijffie' of
mevrouw, al naar gelang zijn stemming. De oudere dames sprak hij
doorgaans aan met 'madame' en tegen de mannen was het bij iedereen
'joh'. De vaste klanten wisten dat en stoorden zich er niet aan.
Toevallige passanten of individuele nieuwe klanten, keken er soms gek
van op. Dielus maakte van zijn hart geen moordkuil. Als iets 'm niet
zinde, gaf hij meteen zijn eigen onverbloemde commentaar.
Drie patat graag met mayonaise. Heb je voldoende kleingeld bij je?, vroeg hij, want ik ben bijna door mn muntgeld heen en wat muntstukken kan ik best wel gebruiken. Ja, typisch Dielus weer. Hij was door het wisselgeld heen in zijn kassalade en dat zei hij ook maar direct. Het is vier euro vijftig bij elkaar. Als je kunt passen, zou dat geweldig zijn. Opeens bedacht Pauline zich. Nee, maak er toch maar vier patat van en doe er ook maar vier frikadellen bij, want we hebben straks denk ik wel trek.
O, dat verandert de zaak, zei Dielus. 'Even rekenen, dan wordt het acht zeventig bij elkaar'.
Pauline keek in haar handtas, viste haar portemonnee tevoorschijn en
grabbelde wat muntgeld bijeen. Nou, er zit niet veel meer in,
constateerde ze en met moeite kon ze acht vijftig bij elkaar graaien. In
het zijvakje vond ze nog een muntstuk van twintig cent. De vriendelijke
en goedlachse man stond bekend om zijn grappige uitspraken. De regering is weer met zware kogels aan het stoten, zei ie dan, als er weer en dubieus wetsvoorstel werd gelanceeerd. Of: Ze kunnen hier bij mij in het vet hun rapen wel gaar krijgen'
In de buurt van de snackkraam heerste gewoonlijk een gemoedelijke
sfeer. Dat kwam ook omdat de moeder van Dielus, die al ver in de zestig
was, op een vastberaden wijze meehielp in de mobiele kraam. Het was
meestal Dielus die de bestellingen opnam, de patat in de bak met vet
liet glijden en afrekende met de klanten. Zijn moeder verrichtte de
hand- en spandiensten. Ze was bijna onmisbaar, want met vaardige hand
pakte ze de bestellingen in. Meestal in papieren zakken, zonder enige
reclame-opdruk. Er hing een stapeltje van die bruine papieren zakken aan
een touwtje achter de toonbank. Als de bestelling heel veel was, dan
waren er nog de uitvouwbare kartonnen dozen. Dat inpakken deed ze
overigens al jaren. Zeven jaar als ik me niet vergis. Een prachtmens was
het, Dina, de moeder van Dielus. Altijd vriendelijk en ze glimlachte
bescheiden. Verscheen Dielus met zijn kraam op vrijdag en zaterdag in de
stad, dan kwam altijd zijn moeder mee. Na het overlijden van Koos, haar
man, waarmee ze samen vlak na de oorlog met de snacktent was begonnen,
had ze de hele handel overgedaan aan Dielus. Die hielp als kleine jongen
ook al mee en hij was als het ware ín het 'vak' opgegroeid. Hoewel,
vak, het was een vrij beroep en alleen een handelsvergunning, was het
enige dat Dielus bezat. Verder betaalde hij gewoon het marktgeld voor
zijn vaste staanplaats. Omdat Dielus een beestje sliste, schoten de
mensen soms in de lach. Vooorals de letter s liet hij nogal lag
doorklinken. Het sudderde haast net zoals het frittuurvet in de bak
achter hem. De vaste klanten staken er altijs een beetje de draak mee.
Ze vonden het wel grappig en besteleden soms bij wijze van joke: zesensestig flensssjes voor de zes meissies, joh
Nee, twee patat met ketchup, volgde er dan bijvoorbeeld vlug achteraan. Ze lachten spontaan, als Dielus dan zei: 'Je ken wel sesensestig slappe sesambroodjes krijgen, maar dat is dan zestig swiffels.
'Swiffels', zei Dielus altijd als hij het over muntgeld had.
Niemand die begreep waar het vandaan kwam, net als zijn roepnaam, maar
het gebaar met zijn schuivende duim en wijsvinger erbij, sprak
boekdelen. Betalen moet je. Volgens een paar klanten kwam de naam van
Dielus van een samentrekking van de voornamen van zijn Pa en Ma: Dina en
Kobus, Diekus, later verbasterd tot Dielus. Echter, niemand die het
echt wist. Het maakte ook niet uit. Dielus verkocht heerlijke patat, de
beste uit de omgeving. Daarom kwamen de klanten graag en stond het
meestal tegen etenstijd volgepakt met hongerige klanten bij de
snackkraam. Dankjewel mevrouw, ik bedoel wijffie, zei Dielus, terwijl hij met zij linkerhand het kleingeld aanpakte en in zijn kassalade stopte. Het is slecht weer, niet, ,merkte hij op. Hij keek naar de grauwe lucht en fronste zijn wenkbrauwen. Nou mensen het ziet er dreigend uit, ging hij verder, net zo zwart als vierhonderd meter onder de grond bij Kerkrade. Straks komt het zwarte gruis allemaal naar beneden, waarschuwde hij onheilspellend en het leek wel of hij tot de verbeelding sprak. Kijk
eens wat een zwarte wolken. Dat wordt één en al narigheid. 'Ja,
inderdaad, het ziet er niet best uit en het gaat misschien wel regenen, antwoordde Pauline. Maar
je moet niet overdrijven Dielus, misschien valt het allemaal nog mee.
vanavond blijf ik daarom maar lekker binnen. ik heb een paar vrienden
uitgenodigd. Twee jongens waar we veel mee optrekken en mijn vriendin
Desirée. We gaan gezellig een speletje spelen met zn vieren, misschien
wel swaffelen. Swaffelen? vroeg Dielus. Wat is dat nou weer?. Daar heb ik nog nooit van gehoord. Wel Mens-erger-je niet en ganzebord, maar swaffelen?
Nou, dat is eigenlijk een gezelschapsspel voor volwasenen. We hebben het
zelf bedacht. Een soort eigentijdse versie van strippoker. Het is meer
voor de gein, maar we lachen ons soms een deuk. Is dat leuk dan, dat
swaffelen?, vroeg Dielus.
Pauline keek nog eens opzij naar twee oudere dames, die rustig stonden te wachten op hun bestelling en zei: 'Tja
misschien een beetje gek om uit te leggen hier aan de kraam, maar het
is een studentenspel. Oorspronkelijk bedacht door een paar jongeren,
vermoedelijk studenten. Op een zuipvakantie in Blanes heeft een groep
jongeren het swaffelen, dat overigens al in de middeleeuwen schijnt te
hebben bestaan, herontdekt. Het is een soort erotische uiting van
mannelijke studenten. De swaffelaar moet in het bezit zijn van een
zogenaamde topzware penis.
Ze kleedden zich namelijk uit en lopen in hun blote niksie en proberen met hun penis
te zwaaien. Ze nemen dan het te beswaffelen object, bij voorkeur een vrouwenbil of been en slaan daar licht kletsend tegenaan.
Penis? Eén van de oudere dames, die met de beige jas, schudde
verontwaardigd haar hoofd en bijna van schrik liet ze haar
boodschappentas los. Wat zeg je daar? Een soort naaktloperij, een orgie? Waar is de jeugd van tegenwoordig nou allemaal weer mee bezig. Foei!Ze riep wel vier keer foei, keek met doordringende ogen naar Pauline en schudde ter protest nogmaals afkeurend haar hoofd. 'Lena hoor je dat, zei ze tegen de vrouw naast haar. Dit is een zeer vulgair gedoe', daar willen wij niets, maar dan ook niets mee te maken hebben. Ongelofelijk. Oei oei.
'Ja het is ontzettend leuk hoor', zei Pauline, alleen wij doen het
niet zo op die manier hoor. Ben je gek. Ik ga niet in mijn blootje door
het huis huppelen. Nee, wij doen het wat zedelijker. Wij spelen het met
een opgerolde krant of tijdschrift. Ieder krijgt er één. Je kunt het met
of zonder dobbelstenen spelen, maar wij doen het met een ceedeetje. 't
is eigenlijk een spel voor mannen, maar we zijn met twee meiden en twee
jongens en de beste wint. Degene die een ronde gewonnen heeft, mag als
eerste weer beginnen en de muziek aanzetten.
Als de muziek stopt, moet je zo snel als het kan, op tafel meppen.
Wie het laast is, heeft verloren. Die moet dan een kledingstuk
uittrekken, een schoen, een sok of een blousje. Maar we gaan niet verder
dan ons slipje hoor. Die houden we netjes aan. Je kunt zelfs om geld
spelen, maar dan gaat het een beetje op gokken lijken. Dan wordt het
misschien te fanatiek. Studenten hebben toch al niet veel geld.
Dielus stond vol verbazing te luisteren en de beide dametjes stonden nog
steeds vol ontzetting en afkeurend met hun hoofd te schudden.
Maar een judocus, wat is dat eigenlijk, vroeg Dielus.
Dat ga ik niet uitleggen hoor, dat moet je zelf maar gaan uitzoeken. Ik kan niet alles hier aan de kraam uitleggen.
Of eigenlijk weet je het al, want ik heb het net verteld.
En als je het een keer wilt spelen, nou dan moet je ook maar eens
kijken. Het is populair onder studenten, maar wij spelen onze eigen
versie. Wij proberen het vanavond gewoon met die frikadellen. En daarna
eten we ze op, hahaha.
Terwijl de beide oudere dames aan de kraam bijna rood aangelopen van schrik nog stonden te bekomen, zei Driekus: Hier pak aan, je bestelling. Hij keek nog even snel en grinnikte.
Ja tot ziens hè, zei Pauline. Ze pakte snel haar patat en frikadellen
mee. Ze wilde op tijd thuis zijn. Alles was nog warm en Desirée, Frits
en Henk-Jan stonden vast al te wachten. 'Toevallig heb ik nog wat
flesjes drinken bij de supermarkt meegenomen', dacht Pauline, dus 'we
kunnen het wel redden vanavond.
Eet smakelijk zei ie nog, die malle Dielus. En veel plezier dan maar met het swaffelen' Meteen stapte Pauline op haar fiets en zette de vaart erin.
Wat een geluk, haar huis was bijna in het zicht. Wat zullen we een leuke avond met veel lol hebben, dacht ze nog.
Nou Dielus en die mensen bij de snacktent zullen wel denken...
Ze lachte in zichzelf.
De groetjes van Pauline.
© Matti, 3 juni 2008
Fictie, n.a.v. het woord 'swaffelen'
Reacties op mijn blogs stel ik altijd op prijs.
dinsdag 3 juni 2008
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten